De meeste Amerikanen denken dat de 81-jarige Joe Biden inmiddels te oud is om president te zijn.

Er zijn ook zorgen of de 78-jarige Republikeinse kandidaat Donald Trump wel fit genoeg is voor het Witte Huis – kiezers zijn verdeeld over de vraag of hij nog wel over voldoende cognitieve vaardigheden beschikt voor de veeleisende baan.

Maar volgens hersenexperts is de biologische leeftijd van de kandidaten tot op zekere hoogte misleidend. “Veel mensen denken dat oudere mensen hun cognitieve vaardigheden verliezen, maar het heeft veel minder met de biologische leeftijd op zich te maken dan met allerlei zaken waardoor je vanwege je hogere leeftijd meer risico op loopt”, zegt neuropsycholoog Joel Kramer tegen Business Insider. Hij is directeur van het Memory and Aging Center Neuropsychology van de Universiteit van Californië.

“Het is niet anders dan met je knieën”, zegt hij. “Alleen het feit dat je ouder bent, betekent niet dat je slechte knieën hebt, maar er zijn wel veel oude mensen met slechte knieën.”

Er zijn wat snelle test die artsen binnen een paar minuten kunnen afnemen, waardoor ze er snel achter kunnen komen hoe iemand er grofweg voor staat:

  • Mini-Cog: bestaat uit het herhalen en daarna herinneren van een aantal woorden en het correct tekenen van een klok met een specifieke tijd. Daardoor worden niet alleen de basisgeheugenfuncties getest, maar ook visuele functies en andere belangrijke hersenvaardigheden.
  • MoCA: De Montreal Cognitive Assessment, die Trump zes jaar geleden deed toen hij president was, bestaat net als de Mini-Cog onder meer uit het tekenen van een klok, herhalen en herinneren en het benoemen van eenvoudig afgebeelde objecten als een leeuw en een kameel.
  • SAGE: Een door de Ohio State University ontwikkelde test die je zelf thuis kan doen.

Het zijn geen perfecte hulpmiddelen en artsen gebruiken ze dan ook niet om vast te stellen of iemand wel mentaal fit is voor een belangrijke baan. Het zijn hele ruwe tests waar zelfs mensen met dementie meestal wel voor slagen, zeker als hun ziekte zich nog in de beginfase bevindt. Iedereen kan volgens Kramer wel een klein geheugenprobleempje maskeren. "Wanneer was de laatste keer dat jij niet op de naam van iemand kon komen en een tijdje deed alsof je het wel wist?"

Kramer zegt dat een volledige, klinische test om neurodegeneratieve problemen vast te stellen meestal minstens een uur duurt.

Ik mocht ervaren hoe psychologen het vermogen van iemand kunnen testen om nieuwe dingen te leren, informatie te verwerken, te multitasken en bij de leeftijd passende motorische vaardigheden uit te voeren.

Een echte cognitieve test moet uitdagend zijn

Foto: Dusan Stankovic/Getty Images

"Ik ga je een lijst woorden voorlezen", zegt Kramer. "Luister goed en herhaal er vervolgens zoveel mogelijk als ik klaar ben: hoed, bessen, moersleutel, trui, citroen, tang, riem, perziken, boormachine."

Deze oefening kan worden aangepast aan de leeftijd en vaardigheden van de persoon in kwestie. Kramer zei dat de lijst bij een echte test veel langer is.

Later tijdens de sessie vraagt de onderzoeker er soms opnieuw naar. "Hé, wat was die lijst ook alweer?" Bij deze test is valsspelen nauwelijks mogelijk, aangezien de woorden nergens zijn opgeschreven en elke sessie weer anders zijn.

Ik vond het deel van de test dat over multitasken ging een stuk moeilijker dan de woordenlijst.

"Ik noem een paar getallen die je als ik klaar ben in omgekeerde volgorde moet opnoemen: 4, 9, 2, 6, 3." Het ziet er misschien makkelijker uit als het zo opgeschreven is, maar realiseer je dat hij ze alleen maar hardop zegt. Je moet de getallen goed in je hoofd hebben, terwijl je ze andersom opnoemt. Ik deed het behoorlijk slecht: "3, 6, 4 …" Oeps.

De specifieke manier van multitasken die hier wordt getest is een cruciale vaardigheid voor een goede leider. Je moet iemand zijn die in staat is goed te opereren onder hoge druk, die irrelevante informatie eruit kan filteren en die nieuwe gegevens kan verwerken terwijl je daar tegelijkertijd op reageert.

Een andere multitasking-test die hersenexperts afnemen bestaat uit een vel waarop getallen en letters door elkaar staan die gevonden moeten worden en tegelijkertijd hardop gezegd moeten worden, waarbij A is gekoppeld aan één, B aan twee en zo verder...

"Je moet steeds bijhouden waar je bent en wat je moet doen", zegt Kramer. "Het is geen 'rocket science', maar als het deel uitmaakt van een multidisciplinaire evaluatie is het meer dan een scan en kunnen er al vroege signalen van cognitieve achteruitgang mee vastgesteld worden."

En de vijfde letter van het alfabet is? Foto: Andrii Zorii/Getty Images

Eenvoudigere opdrachten voor patiënten kunnen bestaan uit het tekenen van dingen uit het geheugen (een klok bijvoorbeeld) of hardop benoemen welk voorwerp er op een foto staat.

De patiënt observeren, motorische vaardigheden en taalvaardigheden testen en oogbewegingen bekijken zijn ook cruciaal om een definitieve diagnose te stellen. Meestal is het geen goed nieuws als een familielid iemand een test komt laten doen, zegt Kramer.

"Na de test gaan we even rustig zitten en moet ik vaak iets zeggen als: 'Kijk, dit zijn een aantal vaardigheden die je nodig hebt om goed te presteren op je werk en uit onze test blijkt dat je die niet (meer) hebt, dus is het tijd om te stoppen."

Voor een volledig neurologisch onderzoek is meer nodig dan alleen geheugentests

MRI's kunnen kleine asymptomatische beroertes aan het licht brengen die iemand mogelijk heeft gehad. Foto: simonkr/Getty Images

Ook deze dingen zijn nodig bij een volledig neurologisch onderzoek:

  • Grondige gesprekken met familieleden.
  • Een overzicht van alle medicijnen die iemand neemt en mogelijke omstandigheden die het brein kwetsbaarder maken. Zo loop je met sommige medicijnen meer risico op dementie. "Vaak kan je door de medicatie wat aan te passen al zorgen dat iemand beter presteert", zegt Kramer.
  • Het uitsluiten van niet-neurologische oorzaken voor mogelijke geheugenproblemen, zoals een depressie of andere tekortkomingen.

De diagnose kan onder meer bestaan uit:

  • MRI-scans om een cerebrovasculaire aandoening vast te stellen, die kan worden veroorzaakt door een kleine asymptomatische beroerte.
  • Een ruggenmergpunctie of huidbiopsie om te kijken of zich eiwitten in het lichaam bevinden die kunnen leiden tot de ziekte van Parkinson.
  • Een nieuwe en dure door de Amerikaanse toezichthouder FDA goedgekeurde bloedtest, die eiwitten opspoort die kunnen leiden tot Alzheimer.
  • Een volledig bloedonderzoek om andere oorzaken voor geheugenproblemen uit te sluiten, zoals een traag werkende schildklier of een laag B12-gehalte. Dat kan worden opgelost met dieetwijzigingen, hormonen of supplementen.

In het laatste bericht van het Witte Huis over de gezondheid van de Amerikaanse president Joe Biden in februari dit jaar stond dat hij onlangs "een zeer uitgebreide neurologische test" heeft gedaan, die "opnieuw heeft duidelijk gemaakt dat er geen sprake is van enige neurologische aandoening". Ook worden zijn fijne motorische vaardigheden bejubeld in het rapport.

Het argument tegen het openbaar maken van de resultaten van Bidens cognitieve testen

Verschillende journalisten hebben president Biden gevraagd een nieuwe uitgebreide cognitieve test te doen en de resultaten daarvan openbaar te maken. Gezien zijn slechte debatoptreden willen mensen weten of de 'commander in chief' op dit moment wel een test op dementie kan doorstaan.

"Ze zeggen dat ik helemaal in orde ben", zei Biden vorige week vrijdag in een interview met nieuwszender ABC News. "Ik doe elke dag een cognitieve test", zei hij verwijzend naar alle taken die bij zijn veeleisende baan horen.

Trump blijft maar opscheppen dat hij de cognitieve test die hij vier jaar geleden deed toen hij nog president was met vlag en wimpel heeft doorstaan. Maar ook hij wilde de resultaten niet openbaar maken.

Maar volgens experts zijn dit soort tests niet de beste manier om vast te stellen of iemand nog mentaal fit genoeg is voor een baan. Veel andere zaken die niks met het geheugen te maken hebben zijn veel belangrijker voor het uitoefenen van sommige functies. Deze cognitieve tests sluiten alleen bepaalde ziektes uit. En zou het falen voor een test ervoor zorgen dat Biden uit de race stapt?

Sommige artsen weigeren zelf verplichte cognitieve tests te ondergaan, deels omdat het leeftijdsdiscriminatie is, maar ook omdat geheugentests niet zeggen of iemand wel of niet goed is in zijn of haar werk.

"Als je moet bepalen wie een bepaalde functie moet uitoefenen, in dit geval het presidentschap, wat zijn dan de eigenschappen die er echt toe doen?", zegt Kramer. "Is dat het geheugen, probleemoplossend vermogen, empathie, normen en waarden, of het vermogen om goed samen te werken?"

LEES OOK: Joe Biden te oud om nog 4 jaar president te zijn? Zo veranderde hij in 48 jaar tijd